Vào năm 2022, Việt Nam đã đạt danh hiệu là quốc gia quan tâm đến tiền điện tử nhiều nhất theo dữ liệu của các nhà nghiên cứu: 25 triệu người (chiếm khoảng 26% dân số quốc gia) tại Việt Nam có sở hữu tiền điện tử. Điều đó đưa Việt Nam xếp vào vị trí thứ 4 thế giới trong bảng xếp hạng sở hữu tiền điện tử toàn cầu. Dữ liệu tìm kiếm từ Google cũng cho thấy tính tò mò đến đáng kinh ngạc trong việc mua và lưu trữ các tài sản tiền điện tử của quốc gia này.
Nếu bạn là một trong những người quan tâm đến việc đầu tư vào tiền điện tử tại Việt Nam hoặc đã mua một loại tài sản kỹ thuật số, bạn có thể đang tự hỏi làm thế nào để cất giữ tiền điện tử được an toàn. Đây là vấn đề quan trọng nhất cần xem xét nhằm bảo đảm tính an toàn cho tài sản kỹ thuật số của bạn, dù là tiền điện tử hay NFT. Ví tiền điện tử của bạn đóng vai trò lớn hơn bạn nghĩ trong việc duy trì sự an toàn cho tài sản của bạn.
Đầu tiên, chúng ta sẽ thảo luận xem tiền điện tử có hợp pháp tại Việt Nam không. Tiếp đến là cách thức ví tiền điện tử hoạt động, các loại ví hiện có và cuối cùng là cách chọn ra loại ví tốt nhất.
Tiền Điện Tử Có Hợp Pháp tại Việt Nam không?
Tại Việt Nam, hiện chưa có luật nào quy định về việc phát hành, mua bán, trao đổi tiền ảo và tài sản điện tử. Do đó, các cá nhân phải hoàn toàn chịu trách nhiệm khi tham gia vào các giao dịch tiền điện tử tiềm ẩn rủi ro thông qua các sàn giao dịch quốc tế hoặc thông qua các thỏa thuận trực tiếp.
Tuy nhiên, Bộ Tài Chính Việt Nam đã có một số bước đi nhất định nhằm giải quyết vấn đề này. Trong Quyết Định 2146/QĐ-BTC ngày 11/12/2021 về “Quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử tại Việt Nam”, Bộ đã kêu gọi xây dựng nền tảng quản lý tiền điện tử, đồng thời phối hợp với Bộ Tư pháp và Ngân Hàng Nhà Nước để chống trốn thuế và rửa tiền. Nhiệm vụ sẽ do Ủy Ban Chứng Khoán Nhà nước (Bộ Tài Chính) chủ trì cùng với sự hỗ trợ của Vụ Pháp Chế Tổng Cục Thuế.
Bên cạnh đó, việc sử dụng tiền điện tử dựa trên công nghệ chuỗi khối được xem là giải pháp thực hiện Chiến Lược Phát Triển Chính Phủ Điện Tử hướng đến Chính Phủ Số Hóa giai đoạn 2021-2025 và xa hơn nữa. Thủ Tướng Chính Phủ giao phó cho Ngân Hàng Nhà Nước chủ động nghiên cứu, xây dựng và triển khai thí điểm các loại tiền điện tử dựa trên công nghệ blockchain, thời gian thực hiện 2021-2023.
Ví tiền điện tử là gì?
Ví tiền điện tử có thể là một thiết bị hoặc ứng dụng phần mềm được thiết kế để phục vụ cho mục đích lưu trữ, giao dịch tiền điện tử của bạn. Các ví tiền điện tử thường được coi là két kỹ thuật số an toàn để giữ tiền mà chỉ có bạn mới truy cập vào được. Các ví tiền điện tử thường sở hữu một cặp khóa: khóa riêng tư và khóa công khai.
Khóa công khai nói một cách đơn giản là địa chỉ ví tiền điện tử của bạn dưới dạng các ký hiệu chữ và số được tạo ngẫu nhiên.
Khía cạnh quan trọng nhất của ví tiền điện tử nằm ở khóa riêng tư. Đây thường là điểm khiến người dùng mới bối rối. Khóa riêng tư tương tự như khóa để mở két an toàn. Bất cứ ai có quyền truy cập vào khóa riêng tư đều có thể kiểm soát số dư.
Khóa riêng tư cũng được sử dụng để tiến hành các giao dịch “signing”. Chính vì thế, khóa riêng tư là bắt buộc đối với hầu hết các loại ví, dù là ví cứng hay ví mềm.
Một trong những lợi thế quan trọng nhất mà cả hai loại ví tiền điện tử đều có đó là tài sản lưu trữ trong ví được bảo vệ bằng mật mã khóa riêng tư, giống với công nghệ được sử dụng để bảo vệ thông tin thẻ tín dụng khi bạn tiến hành mua hàng online.
Các Loại Ví Tiền Điện Tử
Ví tiền điện tử được phân loại dựa theo các đặc trưng về chức năng của từng loại.
Có bốn loại ví tiền điện tử tùy theo thiết bị sử dụng:
- Web/Di Động
- Máy Tính Để Bàn
- Phần Cứng
- Giấy
Ví web hoặc di động là loại ví thuận tiện nhất. Những ví này cho phép bạn truy cập vào các đồng coin của mình từ bất kỳ thiết bị nào có kết nối internet. Bạn sẽ không cần phải cài đặt bất kỳ loại phần mềm nào. Coinbase hay Cropty là ví dụ điển hình của ví web hiện đã có mặt tại Việt Nam.
Ví máy tính để bàn an toàn hơn nhiều so với các ví web nhưng lại không mấy thuận tiện. Chúng đòi hỏi bạn phải tải xuống và cài đặt phần mềm vào máy tính nhưng lại cho phép bạn kiểm soát nhiều hơn đối với các khóa riêng tư của mình. Các loại ví máy tính để bàn phổ biến gồm có Electrum và Exodus.
Ví phần cứng (ví lạnh) là loại ví an toàn nhất tại Việt Nam vì chúng lưu trữ khóa riêng tư của bạn trong thiết bị ngoại tuyến. Điều này giúp chúng trở nên miễn nhiễm với các cuộc tấn công hay phần mềm độc hại từ tin tặc. Tuy nhiên, những thiết bị này có thể rất đắt và có phần bất tiện khi sử dụng. Bạn sẽ cần phải giữ kỹ cũng như mang theo ví cứng bên mình nếu muốn sử dụng số coin trong ví. Trezor và Ledger Nano S là hai thương hiệu ví lạnh phổ biến.
Ví giấy có lẽ là phương thức lưu trữ bitcoin an toàn nhất tại Việt Nam vì chúng không thể bị hack hay bị nhiễm mã độc. Tuy nhiên, chúng có thể bị mất cắp hoặc thất lạc. Việc sử dụng các ví giấy cũng khá bất tiện. Ví giấy chỉ đơn giản là một mẩu giấy có in khóa riêng tư và công khai của bạn trên đó.
Ví tiền điện tử custodial và ví non-custodial
Có rất nhiều thông tin xoay quanh tiền điện tử tại Việt Nam liên quan tới các khía cạnh phi tập trung, mật mã, proof-of-work, v.v. Nhưng khía cạnh quan trọng nhất của tiền điện tử lại nằm ở “quyền sở hữu hoàn toàn đối với tài sản của bạn”. Giải thích một cách đơn giản, trong nền kinh tế truyền thống, các ngân hàng hoạt động như những cơ quan thực hiện nhiều chức năng khác nhau với số tiền bạn sở hữu. Ví dụ, các ngân hàng có chức năng phê duyệt giao dịch, họ có thể đóng băng tài khoản của bạn và họ cũng thực hiện vai trò lưu trữ thông tin tài chính cá nhân của bạn. Đặc trưng này trong lĩnh vực tiền điện tử được gọi là custody (có giám sát).
Tuy nhiên, trong hệ sinh thái của blockchain, tất cả các tương tác bởi con người đều được thực hiện dựa theo một bộ quy tắc. Về cơ bản, bạn có thể là ngân hàng của chính mình và tự mình thực hiện nhiều chức năng tài chính khác nhau như staking, cho vay, chuyển khoản và lưu trữ các tài sản do bạn sở hữu mà không bị các cơ quan trung gian can thiệp. Do đó, thay vì bạn phải thông qua một bên thứ ba nào đó như ngân hàng hoặc cơ quan tài chính, bạn có thể tự lưu trữ tiền điện tử của mình trên mạng lưới blockchain và truy cập vào đó bằng khóa riêng tư.
Các loại ví tiền điện tử có thể thuộc một trong hai dạng là custodial và non-custodial.
- Các dịch vụ custodial như sàn giao dịch tiền điện tử có chức năng lưu giữ khóa riêng tư và công khai trên máy chủ của công ty. Bên cạnh đó, việc sao lưu dữ liệu cũng thuộc trách nhiệm của nhà phát triển. Các loại ví giao dịch tiền điện tử và một số phần mềm ví khác sẽ rơi vào hạng mục này.
- Các ví non-custodial. Người dùng có thể lưu trữ khóa trên thiết bị của họ bằng ví non-custodial. Khi mở tài khoản với loại ví như thế, người dùng sẽ phải nhập một cụm từ khôi phục để đảm bảo họ có thể truy cập vào ví ngay cả khi bị mất khóa. Ví non-custodial về cơ bản là ví mã nguồn mở, hoàn toàn phi tập trung và cho phép bạn giữ khóa riêng tư của mình ở chế độ riêng tư.
Nhiều người cho rằng việc lưu trữ tiền điện tử trên các dịch vụ custodial tập trung sẽ kém an toàn hơn so với tự mình lưu trữ. Nhưng với trường hợp tự quản lý, bạn sẽ dễ gặp phải rủi ro mất khóa riêng tư và không có bộ phận hỗ trợ nào đứng ra giúp bạn khôi phục quyền truy cập vào ví của mình. Hãy cân nhắc điều này khi chọn một nhà cung cấp ví tiền điện tử.
Các Tính Năng Quan Trọng Mà Ví Tiền Điện Tử Cần Có
Có rất nhiều tính năng quan trọng để xem xét khi chọn một loại ví tiền điện tử. Tuy nhiên, tính an toàn có lẽ là quan trọng nhất. Dù sao đi nữa, ví tiền là nơi bạn phó thác khối tài sản vất vả mới kiếm được của mình, thế nên bạn sẽ mong muốn nó phải thật an toàn nhất có thể. Sau đây là một số đặc tính quan trọng mà ví tiền điện tử an toàn cần phải sở hữu:
- Một loại ví tốt phải có giao diện thân thiện với người dùng, giúp họ dễ điều hướng đến các chức năng sử dụng.
- Ví này phải cung cấp đa dạng các tính năng, chẳng hạn như khả năng gửi và nhận các khoản thanh toán, khả năng lưu trữ nhiều loại tiền tệ khác nhau và khả năng theo dõi lịch sử giao dịch.
- Ví này phải an toàn, có các tùy chọn sao lưu và xác thực hai yếu tố giúp bảo vệ số tiền bạn đang có.
- Cuối cùng, ví này cần phải tương thích với các thiết bị và hệ điều hành mà bạn đang sử dụng.
Cropty.vn sẽ giúp bạn tìm thấy loại ví tiền điện tử tốt nhất ở Việt Nam và trên toàn thế giới!
